حتی بدترین راهبران هم هر از چندگاهی می‌توانند به اعضای خود دانش و درایت را منتقل کنند. این دانش و درایت – صرف‌نظر از اینکه چقدر اهمیت داشته باشد – وجود دارد و تبدیل به چیزی می‌شود که افراد می‌توانند از آن در طول زندگی شخصی و حرفه‌ای خود استفاده کنند و به پیش بروند.
زمانی با یک مدیر اجرایی به نام «کریگ» کار می‌کردم که در رهبری تیمِ خود به مشکل برخورده بود. در طی چند مصاحبه، او ابراز تمایل کرد که درباره‌ی شیوه‌ی راهبری‌اش از اعضای تیم بازخورد دریافت کند. در بازخوردهای دریافتی به کلماتی برخوردیم که او هر روز از آنها استفاده می‌کرد و منجر به ایجاد یک روحیه منفی در میان اعضای تیم می‌شد. تا آنجا که باعث شده بود برخی از اعضا به دنبال شغل دیگری بگردند. برای کمک به حل این مشکل، فهرستی از واژگان و عباراتی تهیه کردیم و قرار شد از آن به بعد از آنها به جای جملات بدبینانه استفاده کند.
حدود یک ماه و نیم بعد، کریگ به من تلفن زد. از صدایش فهمیدم که می‌خواهد با خوشحالی چیزی به من بگوید. او گفت: «جان، باورت نمی‌شود. امروز از دفتر کارم بیرون آمدم و اتفاقی شنیدم که یکی از مدیرانمان با اعضای تیمش صحبت می‌کند و شنیدم که می‌گفت: «بهترین چیزها در آینده در انتظار ماست.» اینها جملاتی هستند که من عامدانه در جلسات مدیریتی‌مان به جای جملات منفی استفاده می‌کردم!»
آنچه بالاخره کریگ فهمیده بود، درس قدرتمندی برای همه رهبران است:
آنها جملات شما را بازگو می‌کنند
عبارات بسیار مهمی وجود دارند که یک راهبر می‌تواند و لازم است که به افرادش بگوید. در اینجا چند عبارت معرفی می‌کنم که همه راهبرانی که می‌خواهند موفق شوند، لازم است به اعضای تیم‌شان بگویند:
«من یک انسان کامل و بی نقص نیستم، و انتظار ندارم که شما هم اینگونه باشید.»
بسیاری از افراد حرفه‌ای فکر می‌کنند که پیدا کردن یک نفر برای موقعیت راهبری کار ساده‌ای است و خیلی راحت باور می‌کنند که او فرد بی‌نقصی است. گفتن این جمله که «من یک انسان بی‌نقص نیستم، و انتظار ندارم که شما هم باشید» پایه‌ای برای همدلی و بخشش می‌سازد. به افرادتان نشان می‌دهد که شما هم یک انسان هستید و ممکن است مثل سایر افراد مرتکب اشتباه شوید.
منظور این نیست که راحت اشتباه کنیم، بلکه وقتی اشتباهی رخ داد، باید به آن اشتباه اذعان کنیم، از آن یاد بگیریم و بعد کاری را انجام دهیم که دیگر در آینده تکرار نشود. یکی از منتورهایم همیشه به من می‌گفت: «پشتکار، همیشه بی‌نقصی و کمال را شکست می‌دهد.»
«من شاهد بهترین تلاش‌های شما بوده‌ام و می‌دانم که بهتر از این هم می‌توانید باشید.»
یکی از مهمترین کارهایی که یک راهبر می‌تواند انجام دهد، ایجاد فرهنگ پاسخ‌گویی در تیم یا شرکت است. فرهنگی که در آن، تمام افراد متعهد به انجام کار باشند و مسئولیت فعالیت‌های خود را پذیرفته و در جهت رسیدن به سطوح بالاتر عملکرد تلاش کنند.
احتمالاً شما هم اذعان دارید که رسیدن به بالاترین حد از تلاش می‌تواند در هر موقعیتی دشوار باشد. لازم است بدانید افراد شما تنها به فراخوانی شما نیاز ندارند، بلکه آنها می‌خواهد بدانند که شما نیز به آنها اعتماد دارید و اینگونه اعتماد به نفسشان تقویت می‌شود.
«قبلا دیده‌ام که از عهده این نوع موقعیت بر می‌آیید. به تصمیم‌هایتان اعتماد دارم و مطمئن هستم که مناسب‌ترین تصمیم را می‌گیرید.»
امروزه، افراد بیش از هر موقعیت دیگری خواستار کنترل روی تصمیمات خودشان هستند. این یکی از آموزه‌های اصلی راهبری است. هیچ کس دوست ندارد که به شکل ذره‌بینی مدیریت شود و دیگران به جای او تصمیم بگیرند. غالباً مدیران برای آزاد گذاشتن افراد در تصمیمات، آن هم زمانی که آمادگی این کار را دارند، دچار کشمکش می‌شوند.
با گفتن جملۀ «قبلاً دیده‌ام که از عهده این نوع موقعیت بر می‌آیید، به تصمیم‌هایتان اعتماد دارم و مطمئن هستم که بهترین تصمیم را می‌گیرید»، نه تنها به افرادتان اعلام می‌کنید که آنها آماده کنترل تصمیماتشان هستند، بلکه آن را به‌صورت یک الزام نشان می‌دهید. در نتیجه، طولی نمی‌کشد که تیم‌تان در تصمیم‌گیری توانمند می‌شود و به جای آنکه پیروان بیشتری بسازید، رهبران بیشتری آماده می‌کنید.
تنها چالش، این است که باید مطمئن شویم افراد تیم آمادگی تصمیم‌گیری را دارند. اگر اینطور نباشد، باید آنها را کُوچ کنید و با آنها کار کنید تا یاد بگیرند و آماده شوند.
«متوجه شدم که اشتباه کردم. حالا باید به این روش اصلاحش کنیم.»
تنها چیزی که بدتر از یک اشتباه بزرگ است این است که تمایلی به اذعان به آن نداشته باشید. اغلب راهبران وقتی اشتباه می‌کنند و می‌دانند که چه اندازه بزرگ است، به جای اذعان به آن و یافتن یک راه‌حل، دیگری را مقصر قلمداد می‌کنند یا به طورکلی آن مشکل را نادیده می‌گیرند.
با گفتن این جمله، پذیرش بازخورد را درباره خودتان نشان می‌دهید. تیم‌تان نه تنها از این حقیقت که مسئولیت اشتباه خود را پذیرفته‌اید، قدردانی می‌کنند، بلکه کمک می‌کنند تا راه‌حل مشکل ایجاد شده را پیدا کنید.
«متشکرم»
گفتن «متشکرم» کار ساده‌ای است، و بیشتر مواقع باید گفته شود، چون برای تیم‌تان ارزش بسیاری دارد. همین یک کلمه کوتاه از قدرت جادویی برخوردار است، چون افراد همواره منتظر هستند کاری که انجام داده‌اند دیده شده و از آنها قدردانی شود.
یک پژوهش جدید از روانشناسان آمریکایی در مجله علم روانشناسی، شواهد بالینی ارائه کرده که گفتن «متشکرم» به گونه‌ای مثبت رابطه شما با دیگران را متحول می‌سازد.
نتیجه
واژگان و کلامی را که برای تیم‌تان استفاده می‌کنید بادقت انتخاب کنید. چیزهایی که می‌گویید در نهایت همانی خواهند شد که آنها خواهند گفت.
حال اندکی تأمل کنید:
واژگان یا کلامی که اغلب استفاده می‌کنید و شنیدن آنها برای افرادتان اهمیت دارند، چیست؟
ترجمه: حسین گایینی